Dagelijks krijgen we deze vragen van onze patiënten: “Wat heb ik gedaan waardoor ik deze klachten krijg?” Wat heb ik verkeerd gedaan?” “Ik buk dagelijks tientallen keren, al jaren, dat kan toch niet ineens mis gaan?”
De meeste rugklachten zijn het gevolg van kleine foutjes in de beweegpatronen, die ieder op zich zelden tot problemen leiden. Om een vergelijking te trekken: een stratenmaker legt duizenden stenen weg op een dag, dan plots na steen 10.001 schiet het plotseling in de rug. Was die ene steen zwaarder? Lag die verder weg? Waarschijnlijk geen van beiden. Het was de optelsom van dezelfde inspanning over vele dagen en jaren die uiteindelijk de tol eisen.
Valt dit te voorkomen?
Niet alleen de stratenmaker loopt tegen dit probleem aan. Ook de kantoormedewerker die veel en lang zit kampt hiermee. Immers dit is ook een veelvuldige herhaling van dezelfde belasting, namelijk zitten. Het menselijk lichaam kan een heel hoop hebben, mits het voldoende gevarieerd is. Eenzijdige belasting breekt bijna altijd op. Variatie van houding en beweging is de weg naar een beter functionerende en minder kwetsbare rug. Voor zowel de stratenmaker als de ICT-specialist betekent dit een kritische evaluatie van de werkhouding en het slim gebruiken van korte (en lange) pauzemomenten.
Wat kun je nog meer doen?
De wervelkolom is één mechanische keten. Aangezien mensen in het algemeen rechtop staan of zitten is het dus in eerste instantie belangrijk om te kijken naar het fundament van de wervelkolom: het bekken. Omdat wij tweevoeters zijn is de oriëntatie van ons bekken duidelijk anders dan bij onze viervoeter vrienden. Wij zijn in staat tot rechtop staan omdat onze bilspieren sterk ontwikkeld (horen te) zijn. Als de bilspieren goed actief zijn dan staat de wervelkolom mooi gebalanceerd op het bekken en is er sprake van een efficiënte gewichtsverdeling. Bij velen van ons worden de bilspieren naar verloop van tijd minder actief waardoor het bekken gaat kantelen en de onderrug licht holler wordt. De lange rugspieren gaan dan een deel van het rechtop staan overnemen en gaan meer aanspannen. Hierdoor kantelt het bekken verder en worden de bilspieren nog minder actief.
Uiteindelijk staan we dan rechtop met de verkeerde spieren en is de belasting op de onderrug ongunstig verdeeld. Dit kan tot problemen leiden waarbij SI-gewrichten pijn gaan doen, er uitstraling in de benen kan ontstaan (ischias) en onder- en bovenrugklachten ontstaan. De oplossing is in 3 fasen:
- Herstellen van de beweeglijkheid van bekken en onderrug bijvoorbeeld door chiropractische manipulatie en rekoefeningen.
- Opnieuw de bilspieren aan leren spannen, het bekken de andere kant op leren kantelen en de buikspieren hertrainen.
- Verbeteren van de dagelijkse belasting en het bijhouden van beweeglijkheid en spierkracht.
Velen zullen na fase 1 al tevreden zijn met de verbetering in pijnklachten en komen niet toe aan fase 2 en 3. De kans dat de klachten terugkeren is dan aanzienlijk en zelfs te verwachten. Zelfs als fase 2 succesvol wordt doorlopen is de kans op terugval aanwezig, maar wordt al duidelijk minder. Wordt er in fase 3 daadwerkelijk werk gemaakt van verstandige omgang met de wervelkolom dan neemt deze kans nog verder af.
Beschouw de rug eens alsof het je tanden zijn: wanneer stop je met tandenpoetsen? Toch ook niet als het gaatje gedicht is door de tandarts? Ook de rug vraagt dagelijks onderhoud, een “quick fix” is zelden een permanente oplossing.
