Wat hebben draaiduizelingen en evenwichtsproblemen aan de ene kant en hoofdpijn en vermoeidheid na een hersenletsel aan de andere kant met elkaar en met cognitieve vaardigheden gemeen? Het zogeheten vestibulaire systeem!
Het vestibulaire systeem is primair gericht op het behouden van balans en visuele stabiliteit; ervoor zorgen dat we de wereld helder blijven zien als we bewegen. Dat betekent dat men voelt, beweegt en corrigeert zonder daar bewust over na te denken. Het vraagt wel de nodige energie van onze hersenen. Energie die vanuit andere systemen “geleend” moet worden, bijvoorbeeld van de cognitieve capaciteiten.
Mensen met afwijkingen in de evenwichtsorganen kunnen naast veranderingen van hun balans ook problemen gaan ervaren met visuele oriëntatie, aandacht, executieve functies en geheugen. Allemaal ten gevolge van problemen met iets “eenvoudigs” als het evenwichtsysteem.
Studies laten zien dat individuen met een slecht functionerend vestibulair systeem meer hersengebieden gebruiken om in balans te blijven dan bij gezonde personen. Deze extra gebieden kunnen dan niet ingezet worden voor het echte denkwerk: de executieve functies.
Mensen met mild traumatisch hersenletsel laten wanneer dat gemeten wordt grotere schommelingen van het lichaamszwaartepunt zien dan mensen zonder hersenletsel. Dit zien we ook bij andere aandoeningen van het evenwichtssysteem. Het brein heeft het kennelijk heel druk met er voor te zorgen dat mensen “gewoon” rechtop blijven staan. Geen wonder dus dat er minder energie over is voor cognitieve zaken.
Dat niet alleen: problemen met het evenwichtsorgaan hebben een negatieve invloed op de hersenen en problemen met de hersenen kunnen leiden tot een verminderde balans op. Zou dat tot een neerwaartse spiraal van steeds heviger klachten kunnen leiden?
Tijd om dat te laten onderzoeken en gericht te gaan trainen dus. Er zijn mogelijkheden.
A.M. Degani, M. M. Santos, C. T. Leonard, T. F. Rau, S.A. Patel, S. Mohapatra (2016). The effects of mild traumatic brain injury on postural control (2016). J Vestib Res. 2015;25(2):73-89.
R.T. Bigelow, Y. Agrawal (2011). Vestibular involvement in cognition: Visuospatial ability, attention, executive function, and memory. J Athl Train. 2011 Jan-Feb; 46(1): 85–91.
J.J. Sosnoff, S.P. Broglio, S. Shin and M.S. Ferrara (2011). Previous Mild Traumatic Brain Injury and Postural-Control Dynamics. J Athl Train. Jan-Feb; 46(1): 85–91.
