Burn-out en chronische vermoeidheidssyndroom, een autonoom zenuwstelsel probleem
In de huidige snel veranderende maatschappij kent iedereen het gevoel dat het even te veel wordt. Aanhoudende stress-situaties verhoogt de kans op klachten.
Een chronische stressrespons, ofwel een continu verhoogde sympatische activiteit, put het lichaam en het brein uiteindelijk uit.
Burn-out en chronisch vermoeidheidsyndroom met als primair symptoom uitputting en/of vermoeidheid zijn ‘moderne’ stress-gerelateerde en veel voorkomende problematieken. In 2018 waren er naar schatting 263.500 personen met neurasthenie/surmenage en bijna twee keer zoveel vrouwen als mannen. In 2018 bleek 16,4% van de mannelijke werknemers en 18,1% van de vrouwelijke werknemers enkele keren per maand of vaker burn-outklachten te ervaren. De gemiddelde afwezigheid door stress is 242 dagen (Arboned 2017).
Indien een stressvolle situatie aanhoudt wordt de kans op het ontstaan van burnout of een chronisch vermoeidheidsyndroom groter. De verhoogde alertheid van brein en lichaam verstoort de balans in het autonoom zenuwstelsel.
De subtiele verhouding tussen de orthosympatische tak (‘fight-flight’) de parasympathische tak (‘rest-digest’) is zoek. Het is daarmee in essentie een fysiologisch probleem met een gebrekkig herstelvermogen en daarnaast immunologische, neurologische, cognitieve stoornissen en slaapafwijkingen. Herstel van de fysiologie naar een meer uitgebalanceerd autonoom zenuwstelsel is dan ook een vereiste om weer tot normale belastbaarheid te kunnen komen.
Een eenduidige behandelmethode is voor alsnog niet bekend. Veel behandelvormen richten zich op de negatieve psychische gevolgen van stress. Toch hebben beide diagnoses ook een sterke lichamelijke component.
De verstoorde balans uit zich in verhoogde (rust)hartslagen, verhoogde ademfrequentie en een verminderde hartslagvariabiliteit (HRV). Deze parameters vormen het uitgangspunt van het fysiologisch herstelprogramma.
Wat is HRV?
De hartslag varieert in slagfrequentie en slagkracht afhankelijk van de activiteit. Deze fysiologische aanpassing wordt gestuurd door het autonoom zenuwstelsel. De meetbare variatie van m.n. de frequentie (HRV) wordt gezien als een samenspel tussen sympathicus en parasympathicus en vormt een inzicht de fysieke component. Onderzoek laat zien dat het gebrek aan variatie een uiting is van autonome disregulatie en een goede indicator voor de mate van vermoeidheid/belastbaarheid.
Wat doet het?
Voorafgaand aan het trainingsprogramma wordt het omslagpunt bepaald met behulp van een gekalibreerde fietsergometer. De HRV-meting vindt dagelijks plaats d.m.v. een sport-hartslagband en gekoppelde software (smartphone app). Op basis van deze metingen zijn we in staat om de fysiologische belastbaarheid te optimaliseren voor het individu: niet te veel en niet te weinig inspanning.
Naast de HRV-trainingen krijgen de cliënten mobiliteitstrainingen en ademhaling techniek oefeningen. Deze combinatie richt zich op een verbeterde controle van de lichamelijke aspecten en neurofysiologisch functioneren van CVS en BO. De trainingen zijn daarmee gebaseerd op objectieve bevindingen van vermoeidheid zonder de subjectieve beleving uit het oog te verliezen.
Wat is de meerwaarde / Het onderscheid van deze trainingen?
Het programma duurt 18 weken met bij voorkeur 3 trainingen (minimaal 2) per week. 60-120 minuten per training afhankelijk van het belastbaarheidsniveau. Daarnaast kan de cliënt een jaar gebruik blijven maken van de dagelijkse HRV-meting met een messenger applicatie richting de begeleider/ behandelaar voor eventueel overleg.
Het is een innovatieve trainingsmethode met de laatste moderne zeer gebruiksvriendelijke technieken om mensen die langdurig uitgeschakeld zijn weer versneld te doen herstellen. Het vergroot eveneens de zelfredzaamheid (mensen krijgen meetbaar inzicht in hun vermoeidheid).